Kengetallen

Met ingang van 2015 is de gemeente verplicht om in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing de 5 bij ministeriële regeling voorgeschreven kengetallen op te nemen. In de onderstaande tabel zijn deze kengetallen weergegeven voor de jaren 2015 t/m 2018.

Overzicht kengetallen

Jaarstukken 2018	Verloop van de kengetallen
Verplichte ratio's	Jaarstukken 2015	Jaarstukken 2016	Jaarstukken 2017	Begroting 2018	Jaarstukken 2018
Netto schuldquote	177,44%	179,78%	108,09%	98,74%	100,06%
Netto schuldquote gecorrigeerd	165,28%	164,90%	98,13%	88,98%	89,09%
Solvabiliteitsratio	9,99%	10,22%	11,48%	10,93%	15,60%
Structurele exploitatieruimte	-6,35%	-4,68%	0,85%	0,00%	3,81%
Grondexploitatie	16,15%	18,68%	15,06%	19,08%	15,00%
Belastingcapaciteit	95%	96%	96%	96%	96%

Om de kengetallen in perspectief te kunnen plaatsen zijn de waarden van de kengetallen in te delen in 3 categorieën. Deze categorieën sluiten aan bij de landelijk vastgestelde signaleringswaarden (2016). Categorie A is het minst risicovol, categorie C het meest.

Kengetallen	Categorie A Laag risico	Categorie B middel risico	Categorie C Hoog risico
Netto schuldquote	<90%	90 - 130%	>130%
Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle leningen	<90%	90 - 130%	>130%
Solvabiliteitsratio	>50%	20 - 50%	<20%
Structurele exploitatieruimte	>0%	0%	<0%
Grondexploitatie	<20%	20 - 35%	>35%
Belastingcapaciteit	<95%	95 - 105%	>105%

Uit de bovenstaande kengetallen blijkt dat de omvang van de schuldpositie van Nissewaard het belangrijkste punt van aandacht/zorg is. De komende jaren zal de schuldpositie gestaag verminderen door jaarlijkse afschrijvingen, de voltooiing van grondcomplexen en het in ontwikkeling nemen van gronden. Een mogelijke verkoop van de Eneco-aandelen kan overigens wel een aanzienlijke versnelling aanbrengen in de reductie van de schuldpositie.

De eerder berekende ratio weerstandsvermogen van 1,68 in combinatie met bovenstaande kengetallen geeft aan dat de gemeente zich wel in een voldoende sterke situatie bevindt om risico’s zorgvuldig af te dekken en voldoende eigen vermogen heeft om tegenvallers op te vangen.

Solvabiliteitsratio

Netto schuldquote

Deze ratio geeft inzicht in de mate waarop de gemeente in staat is om aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Dus een laag ratio betekend dat de gemeente relatief weinig eigen vermogen heeft en daarbij niet goed in staat is om aan haar financiële verplichtingen te voldoen. (Totaal eigen vermogen / Totaal van eigen - en vreemd vermogen) x 100%

Dit kengetal valt voor de jaren 2017 en 2018 in de categorie B gemiddeld risico. Dit is een verbetering ten aanzien van de jaren ervoor, maar de situatie blijft aandacht vragen. De hoge schuldpositie van Nissewaard, zo’n € 305 miljoen per 1-1-2018, hangt samen met de omvangrijke investeringen in het stadscentrum de afgelopen jaren ter grootte van ruim € 100 miljoen. Enkele voorbeelden hiervan zijn de Boekenberg, theater de Stoep en de parkeergarages. De financiering hiervoor zal via de jaarlijkse afschrijvingen de komende jaren worden afgebouwd.
Daarnaast bezit de gemeente voor € 48,5 miljoen aan bouwgrond in exploitatie (bijvoorbeeld De Haven) en voor € 44,3 miljoen aan gronden welke nog niet in ontwikkeling zijn (bijvoorbeeld Groenzone Zuid-Oost). Naarmate de bouwcomplexen zoals De Haven hun voltooiing naderen en de gronden welke nog niet in exploitatie zijn genomen ontwikkeld worden (als onderdeel van het op te stellen Masterplan) zal ook de financieringsbehoefte en daarmee de schuldpositie verder afnemen.
Tegen deze achtergrond is meerjarig dan ook een geleidelijk dalende trend te zien, met andere woorden de gemeente wordt minder afhankelijk van vreemd vermogen.

Netto schuldquote gecorrigeerd

Deze quote geeft inzicht in de schuldenlast; geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en aflossingen in de exploitatie die drukken op de eigen organisatie.
Deze quote is de netto schuldquote waarbij de geleende gelden die doorgeleend worden niet meegenomen worden. (Geleende gelden vermindert met de eigen middelen en de doorgeleende gelden)/saldo van de baten x 100%

Dit kengetal valt voor de jaren 2017 t/m 2018 in de categorie A laag risico. De reden hierachter is dat een deel van onze leningportefeuille is doorgeleend aan externe of verbonden partijen. Enkele fluctuaties daargelaten blijft dit kengetal meerjarig redelijk gelijk. Wanneer dit wordt afgezet tegen het vorige kengetal, kan geconcludeerd worden dat de afnemende afhankelijkheid van vreemd vermogen mede veroorzaakt wordt door een afname van de uitgezette leningen.

Grondexploitatie

Het kengetal drukt de boekwaarde van de grondpositie uit in een % van de totale baten. Een hoge grondexploitatie betekent een grote boekwaarde. Hierbij kan de gemeente risico lopen dat deze boekwaarde, bij verkoop gronden, niet volledig gerealiseerd worden. Aan de andere kant kan een hoge grondexploitatie betekenen dat bij verkoop de opbrengsten (incidenteel) gebruikt kunnen worden om de schuldenlast af te bouwen.
(Totaal niet in exploitatie genomen gronden + totaal bouwgronden in exploitatie) / saldo van de baten x 100%

Dit kengetal valt in de categorie A laag risico. Dit hangt samen met de eerder doorgevoerde BBV-wijziging (financiële spelregels) waarbij gronden welke nog niet in exploitatie zijn genomen niet langer onderdeel uitmaken van de grondexploitatie, maar verantwoord worden onder de post materiële activa op de balans.

Structurele exploitatieruimte

Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten te dekken. Bij een negatief % zijn de structurele lasten groter dan de structurele baten. Daarbij is het risico is dat er tekorten in de begroting/jaarrekening ontstaan. ((structurele baten –structurele lasten) + (structurele onttrekkingen reserves –structurele toevoegingen reserves) / saldo van de baten) x 100%.
Dit kengetal valt voor 2018 in categorie A laag risico. Dit hangt samen met de begrotingsbuffer.

Dit kengetal valt in de categorie A laag risico. Dit betekent dat onze structurele ruimte voldoende is om onze lasten te dragen.

Belastingcapaciteit

Het kengetal geeft inzicht hoe de belastingdruk van de gemeente zich verhoudt t.o.v. het landelijk gemiddelde. Hierbij is de belastingcapaciteit van 100% precies gelijk aan het landelijk gemiddelde. Hierin is de OZB-lasten, rioolheffing, afvalstoffenheffing en de eventuele heffingskorting betrokken. Dit zijn de belangrijkste inkomstenbronnen voor de gemeente. Een lage belastingcapaciteit geeft aan dat de gemeente nog ruimte heeft om structurele baten te genereren.
(OZB + rioolheffing + afvalstoffenheffing + heffingskorting voor een gezin) / woonlasten landelijk gemiddelde voor een gezin) x 100%.

Dit kengetal valt in de categorie B middel risico. Dit hangt samen met het behoudende indexatiebeleid waarbij de belastingtarieven slechts voor de inflatie worden gecorrigeerd.